Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek bevat een hervorming van het oude verbintenissenrecht. Twee belangrijke wijzigingen zijn:
- de afschaffing van het samenloopverbod,
- en de quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent.
In wat volgt wordt dieper ingegaan op deze twee wijzigingen.
1. Afschaffing van het samenloopverbod
Voorheen hield het samenloopverbod in dat een schuldeiser voor een zelfde schadegeval niet tegelijk een contractuele én buitencontractuele aansprakelijkheidsvordering kon instellen tegen dezelfde schuldenaar.
Men ging er namelijk vanuit dat van zodra er een contract was, dat de aansprakelijkheid tussen partijen hierdoor volledig geregeld was.
Beging één van de partijen een fout in de uitvoering van de overeenkomst, dan viel men integraal terug op het contract om deze aansprakelijkheid te regelen. Men kon iemand niet zomaar buiten het contract aansprakelijk stellen.
Voortaan gaat men hier soepeler mee om.
Op vandaag heeft een schuldeiser namelijk de keuze voor een contractuele of buitencontractuele vordering. Afhankelijk van de concrete situatie kan het één voordeliger zijn dan het andere.
Voor een schuldenaar kan dit natuurlijk wel enige onzekerheid met zich meebrengen. Een contract zal vaak meer duidelijkheid bieden, zodat men weet waar men aan toe zal zijn in het geval van een discussie tussen partijen.
Echter moet wel opgemerkt te worden dat deze afschaffing slechts van aanvullend recht is. Partijen zijn dus nog steeds vrij om in hun contracten een eigen samenloopverbod in te voeren. Zo kan er uitdrukkelijk bepaald worden dat het contract steeds primeert en de aansprakelijkheid tussen partijen zal regelen.
Afhankelijk van uw positie binnen contracten, kan het dus nuttig zijn om na te gaan of een contractueel samenloopverbod voordelig kan zijn of niet. Wij helpen u graag bij het maken van deze analyse.
2. Afschaffing van de quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent
Naast de afschaffing van het samenloopverbod, is ook een gekend principe van de quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent wettelijk afgeschaft.
Een uitvoeringsagent is een persoon die door de schuldenaar wordt ingeschakeld om een contractuele verbintenis uit te voeren (bv. een werknemer ten opzichte van zijn werkgever, een onderaannemer ten opzichte van de hoofdaannemer, een bestuurder ten opzichte van de vennootschap,…).
Voorheen kon een contractpartij zich enkel richten tot zijn medecontractant. De medecontractant was namelijk zijn contractpartij, waardoor men dus niet verder kon gaan om uitvoeringsagenten van de medecontractant aan te spreken die eventueel zelf de fout hadden begaan.
Onder het nieuwe recht is dit wel mogelijk.
De uitvoeringsagent kan rechtstreeks aangesproken worden door de schuldeiser. Dit biedt de schuldeiser dus extra mogelijkheden om eventuele schade gecompenseerd te zien.
- Zo kunnen bestuurders van vennootschappen nu in principe aangesproken worden door de medecontractanten van de vennootschap voor fouten in de uitvoering van een contract.
- Ook een onderaannemer kan rechtstreeks aansprakelijk gesteld worden door de opdrachtgever van de hoofdaannemer.
Belangrijk hierbij om op te merken is wel dat de verweermiddelen uit een overeenkomst tussen de uitvoeringsagent en zijn contractant (dus bv. tussen de onderaannemer en de aannemer) ingeroepen kunnen worden. Eventuele aansprakelijkheidsbeperkingen kunnen bijgevolg alsnog betrokken worden in de discussie.
Opnieuw zal het contract hierbij een belangrijke rol spelen. Zo kan een contractpartij namelijk uitdrukkelijk laten bepalen, dat de medecontractant zich niet zal richten tot zijn uitvoeringsagenten. Een duidelijke afgebakende regeling inzake de aansprakelijkheid in overeenkomst is nu nog crucialer geworden.
Twijfelt u of uw overeenkomst voldoende voorzien is op deze wijziging en waterdicht is? Contacteer ons gerust.
Wij adviseren graag waar nodig.
